Przedsiębiorca (jednostka biznesowa), to organizacja, która wykorzystuje zasoby ekonomiczne aby oferować dobra lub usługi klientom w zamian za pieniądze lub inne dobra i usługi. Występują różne rodzaje podmiotów gospodarczych i różne formy własności.

Możemy wyróżnić trzy główne rodzaje działalności przedsiębiorstw:

1.    Działalność usługowa

Firmy usługowe oferują usługi czyli dobra niematerialne. Zwykle takie firmy oferują profesjonalne umiejętności, wiedzę ekspercką, doradztwo i inne podobne produkty.

Wśród przykładów firm usługowych możemy wyróżnić: salony usługowe, sklepy, szkoły, banki, firmy finansowe, kancelarie prawne.

2. Działalność handlowa

Firmy handlowe  zajmują się kupnem towarów po cenie hurtowej i jego sprzedażą po cenie detalicznej. Takie firmy nazywane są jako "buy and sell" businesses (z języka angielskiego) czyli firmy typu “kup i sprzedaj”. Firmy te przynoszą zyski ze sprzedaży produktów po cenie wyższej aniżeli koszty zakupu.

Firmy handlowe sprzedają produkt bez zmiany jego formy. Przykładami takich firm mogą być: sklepy spożywcze, sklepy wielobranżowe, hurtownie i inni sprzedawcy.

3. Działalność produkcyjna

W przeciwieństwie do firm handlowych, firmy produkcyjne kupują produkty z intencją wykorzystania ich jako materiały w produkcji nowych produktów. Występuje tu więc zmiana zakupionych produktów. Firmy produkcyjne łączą surowce, pracę ludzką i technologię  w procesie produkcyjnym. Wytworzone produkty są w dalszej kolejności sprzedane klientom.

Działalność hybrydowa

Firmy, których działalność może zostać zaklasyfikowana do więcej aniżeli jednego typu działalności nazywane są firmami hybrydowymi (Hybrid businesses). Restauracja, przykładowo łączy różne składniki w procesie przygotowywania potraw (czyli w procesie produkcji), sprzedaje zimne napoje (handel), i realizuje zamówienia klientów (usługi).

Takie firmy mogą być sklasyfikowane według głównego rodzaju działalności. W tym przypadku restauracje klasyfikowane są jako firmy usługowe.

Wyróżnia się kilka podstawowych form prawnych w których można prowadzić działalność gospodarczą

1. Jednoosobowa działalność gospodarcza czyli przedsiębiorca jednoosobowy

Jednoosobowa działalność gospodarcza to firma należąca tylko do jednej osoby fizycznej, czyli jednego człowieka. Taką działalność stosunkowo prosto jest założyć i zorganizować a dodatkowo forma ta jest najmniej kosztowna spośród wszystkich form prowadzenia działalności gospodarczej. Właściciel ponosi nieograniczoną odpowiedzialność całym swoim majątkiem, co oznacza, że wierzyciele firmy mogą sięgać po majątek osobisty właściciela, jeśli firma nie jest w stanie ich spłacić.

Jednoosobowa działalność gospodarcza jest zazwyczaj przyjmowana przez małe podmioty gospodarcze.

2.  Spółka jawna

Spółka jawna to spółka osobowa utworzona przez co najmniej dwie osobowy – zwanymi wspólnikami, które wnoszą wkłady (zasoby) do jednostki. Wspólnicy dzielą między siebie zyski firmy zgodnie z umową spółki, a jeżeli umowa tej kwestii nie reguluje, to zyski przypadają po równo.

W spółkach jawnych wszyscy (wspólnicy) ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Jednak ta odpowiedzialność ma charakter subsydiarny, tzn. wierzyciel musi w pierwszej kolejności dochodzić swoich praw od spółki, a gdyby egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna, to można prowadzić egzekucję z majątku osobistego wspólników. W takim przypadku wspólnicy ponoszą odpowiedzialność solidarną, tzn. wierzyciel ma prawo wskazać, który lub którzy wspólnicy i w jakim zakresie ponoszą odpowiedzialność za dług.

2a. Spółka komandytowa

To rodzaj spółki, w której istnieją dwa rodzaj wspólników – komplementariusze i komandytariusze. Komplementariusz ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki tak jak wspólnik spółki jawnej.

Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej określonej w umowie. Jest on zwolniony z odpowiedzialności, jeżeli wniósł do majątku współki obiecany wkład, tj. pewien zasób (np. sumę pieniężną lub własność rzeczy).

3. Spółka akcyjna

Spółka akcyjna jest spółką kapitałową, która posiada osobowość prawną (czyli jest odrębnym od akcjonariuszy podmiotem prawa) oraz kapitał zakładowy utworzony z wkładów swoich założycieli. Własność w spółce akcyjnej jest reprezentowana przez akcje. Spółka akcyjna działa przez swoje organy (zarząd i radę nadzorczą) wybierane przez akcjonariuszy. Poza tym akcjonariusze nie mają wpływu na bieżącą działalność spółki. Jednocześnie nigdy nie ponoszą odpowiedzialności swoim majątkiem osobistym za zobowiązania spółki.

4. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością to hybrydowe formy działalności, które mają cechy zarówno spółki kapitałowej jak i spółki osobowej. Spółka z o.o. posiada osobowość prawną. Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nazywani są udziałowcami. Podobnie jak w spółce akcyjnej nigdy nie ponoszą odpowiedzialności z zobowiązania spółki. Odmiennie jednak członkowie zarządu sp. z o.o., którzy ponoszą odpowiedzialność subsydiarną oraz solidarną za zobowiązania spółki

5. Spółdzielnia

Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą . Osoby tworzące grupę nazywane są członkami spółdzielni. Spółdzielnie w Polsce muszą być zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Niektóre przykłady spółdzielni to: spółdzielnie wodne i energetyczne, spółdzielnie mleczarskie, banki spółdzielcze, kasy oszczędnościowo-kredytowe i spółdzielnie mieszkaniowe.

Bycie przedsiębiorcą posiada zarówno pewne zalety przynoszące znaczące korzyści dla osoby lub grupy osób będących właścicielami przedsiębiorstwa jak i pewne wady. Ważne, aby przygotowując biznes plan przeanalizować wszystkie atuty i wady wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej i zestawić je z innymi możliwościami zawodowymi.

Wśród głównych zalet, wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej warto podkreślić następujące:

1. Bycie przedsiębiorcą przynosi dużą satysfakcję, bo można robić rzeczy według własnego uznania będąc własnym szefem.

2. Będąc przedsiębiorcą tworzy się miejsca pracy dla innych, co poprawia sytuację ekonomiczną miejscowości i regionu, zapewniając Ci satysfakcję na poziomie osobistym i zawodowym.

3. Obecnie postać przedsiębiorcy zyskuje coraz większe uznanie, szacunek i podziw społeczny, co również wynagradza wysiłek pracy przedsiębiorcy ze społecznego punktu widzenia.

4. Jako przedsiębiorca można współpracować przy różnych wydarzeniach z lokalną społecznością, co daje osobistą satysfakcję.

5. Praca przedsiębiorcy kształtuje osobistą inicjatywę i stymuluje osobiste wyzwanie.

6. Praca przedsiębiorcy jest alternatywą dla zatrudnienia w innej firmie, a jednocześnie daje możliwość pracy dla siebie.

7. Można spełnić swoje marzenia, projekt lub pomysł.

8. Praca przedsiębiorcy pozwala na uczenie się i codzienne zdobywanie wiedzy w „dżungli rynku”.

9. Praca przedsiębiorcy zwiększa krąg relacji i nowych przyjaźni w środowisku biznesowym.

10. Można uzyskać długoterminowe nagrody, przyczyniając się do zabezpieczenia swojej przyszłości, tworzenia emerytalnego funduszu oszczędnościowego lub sprzedaży przedsiębiorstwa w odpowiednim czasie, w którym uzyskuje się zyski kapitałowe.

Z drugiej strony, przy tworzeniu każdej firmy występują pewne ograniczenia i problemy, którym trzeba stawić czoła i przyjąć na siebie ogromną odpowiedzialność. Wśród najczęstszych wad wymieniono te najważniejsze kluczowe dla rozwoju firmy:

1. Całkowite poświęcenie dla biznesu i klientów.

2. Frustracja spowodowana ograniczonym dostępem do zasobów lub zdarzającym się przejęciem firmy.

3. Praca w bardzo intensywnym trybie po wiele godzin.

4. Brak pewnego poziomu bezpieczeństwa jaki ma pracownik najemny i wysoki poziom stresu.

5. Niepewność związana z rozwojem tworzonego biznesu i pochodnego ryzyka ekonomiczno-finansowego.

JEDNOOSOBOWA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

ZALETY:

- Wybór tej formy prawnej może być uzasadniony względami podatkowymi oraz prostotą w organizacji i zobowiązaniach formalnych.

- Łatwa kontrola firmy.

- Możliwość uzyskania pomocy publicznej na rozpoczęcie działalności.

NIEDOGODNOŚCI:

- Nieograniczona odpowiedzialność.

- Samodzielne podejmowanie decyzji i zarządzanie.

- Trudności ze znalezieniem środków finansowych.

- Opodatkowanie, przy wysokich dochodach.

SPÓŁKA

ZALETY:

- Ograniczona odpowiedzialność partnerów.

- Proste organy zarządzające.

- Zalecana dla małych firm z niewielkimi inwestycjami.

NIEDOGODNOŚCI:

- Całkowity nakład kapitału zakładowego.

- Kompleksowa transmisja udziałów partnerów.

- Niewiele możliwości przyciągnięcia kapitału zagranicznego.

SPÓŁDZIELNIA

ZALETY:

- Ograniczona odpowiedzialność wniesionego kapitału.

- Bezpłatne przyjęcie i odejście partnerów.

- Równe prawa partnerów.

- Celem jest wspólne dobro partnerów, a nie korzyść ekonomiczna.

- Ulgi podatkowe.

NIEDOGODNOŚCI:

- Skomplikowany proces j rozwoju i obowiązkowe zapewnianie funduszy rezerwowych. Prowadzenie odpowiedniej dokumentacji.

- Ograniczenie zatrudniania pracowników

- Obowiązek złożenia rocznego sprawozdania finansowego.

Założenie własnej firmy może być ekscytujące ale i trudne. Po przeprowadzeniu badań rynkowych, napisaniu biznesplanu lub mapy drogowej i podjęciu decyzji o strukturze biznesowej, należy rozważyć inne związane z tym aspekty i wymogi prawne tak, aby firma działała zgodnie ze wszystkimi wymaganymi koncesjami i zezwoleniami.

Dwie najważniejsze kwestie prawne, z którymi należy się zapoznać i zrozumieć przed założeniem małej firmy opisane są poniżej.

1.    Rejestracja nazwy firmy

Aby zarejestrować nazwę swojej firmy, prawdopodobnie będzie to rejestracja „Doing Business As” (DBA) czyli „Działający pod nazwą”. Ten proces pozwala konkretnemu państwu lub władzom lokalnym poznać nazwę, pod którą prowadzona jest działalność. Taka rejestracja nie zapewnia ochrony znaku towarowego, ale pozwala tworzyć i używać nazwy, która wybrana została dla celów kreowania marki.

2.    Niezbędne koncesje i zezwolenia

W zależności od rodzaju firmy i miejsca, w którym się znajduje, konieczne mogą się okazać określone licencje biznesowe i pozwolenia w danym kraju lub mieście. Licencje, zezwolenia i rejestracje występują w wielu odmianach. Przykłady obejmują pozwolenia związane z bezpieczeństwem i ochroną zdrowia, zezwolenia dla firm prowadzących działalność w domu, pozwolenia przeciwpożarowe, pozwolenia branżowe (takie jak prowadzenie działalności prawnej, hotelarstwo, budownictwo lub produkcja), licencje na alkohol i więcej.

Możliwości jest wiele, dlatego warto pamiętać o dokładnym zbadaniu tych kwestii - być może z pomocą doradcy - aby postępować zgodnie z lokalnym i krajowym prawodawstwem. Dobrym miejscem na rozpoczęcie jest również agencja zajmująca się licencjonowaniem działalności gospodarczej w danej okolicy.

W poniższym linku można znaleźć wszystkie procedury w zależności od kraju UE

https://ec.europa.eu/growth/single-market/services/services-directive/in-practice/contact_es

Chociaż trudno jest porównać podobieństwa między różnymi krajami, krótko podsumowana zostanie sytuacja osób prowadzących działalność na własny rachunek w Europie.

Hiszpania: Normalna opłata dla freelancerów w 2019 r. wynosi 283,3 EUR miesięcznie jest to składka na ubezpieczenie zdrowotne i rentowa w przypadku inwalidztwa wynikającego z choroby, wypadku lub choroby zawodowej, a także na wypadek zaprzestania działalności i szkolenia.

Ochrona w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych przestaje być dobrowolna w 2019 r. i zostaje włączona do składki przy pracy na własny rachunek w wysokości 0,7%, która będzie stanowić część 30% całkowitej obowiązującej stawki. Te wydatki są dodawane do dotychczasowych, które były już obowiązkowe dla osób prowadzących działalność na własny rachunek i które obecnie wynoszą 28,30%. W 2019 r. opłata dla freelancerów, którzy spełniają wymogi stawki zryczałtowanej (mała grupa), wynosi od 50 EUR do 60 EUR (nowe rejestracje jako freelancer od 1 stycznia).

Zwiększa się również podstawa minimalnej składki dla osób prowadzących działalność na własny rachunek od 2019 r., ponieważ od 1 stycznia osoba prowadząca działalność na własny rachunek, podając minimalną podstawę, przyjmuje miesięczną opłatę w wysokości 364,22 EUR / miesiąc.

Wielka Brytania: Minimalna stawka w Wielkiej Brytanii wynosi 14 EUR miesięcznie, jeśli miesięczny dochód nie przekracza około 600 EUR, ponieważ system brytyjski ustala koszt autonomicznej kwoty na podstawie uzyskanego dochodu. Należy jednak rozpatrzyć te informacje w szerszym kontekście, ponieważ w Wielkiej Brytanii system jest progresywny, kontyngent rośnie, a w innym kraju przy podobnych dochodach nie zaistniałby obowiązek rejestracji w RETA, chyba że jest to normalne w danej działalności, ponieważ jest poniżej SMI.

Jeśli sam pracownik uważa, że jego dochód będzie wyższy niż 6000 EUR, może zapłacić najwyżej 58 euro miesięcznie. Uwzględnione ubezpieczenia obejmują jednak tylko podstawową składkę emerytalą, zasiłek pogrzebowy i urlop macierzyński.

Holandia: Tylko 50 EUR wynosi roczna składka przy prowadzeniu własnej działalności gospodarczej. Składka ta, nie zawiera opłaty na ubezpieczenie społeczne, dlatego każda osoba prowadząca działalność na własny rachunek musi płacić miesięczne ubezpieczenie zdrowotne (około 100 EUR / miesiąc), oprócz tego, może dodatkowo opłacać składkę na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia na wypadek śmierci i inwalidztwa.

Irlandia: Nie ma miesięcznej ani rocznej opłaty rejestracyjnej. Kwota do zapłaty wyniesie 4% podatku od dochodu, innymi słowy, będzie to dochód brutto pomniejszony o wydatki lub 500 EUR (w zależności od tego, która kwota jest większa). Przedsiębiorcy mają zagwarantowaną opiekę zdrowotną, emeryturę państwową, zasiłek macierzyński, zasiłek adopcyjny i rentę dla wdów, ale nie przysługuje im zasiłek dla bezrobotnych.

Niemcy: Kwota dla samozatrudnionych wynosi 140 EUR, jeżeli miesięczny dochód przekracza 1700 EUR. Jeśli kwota ta nie zostanie przekroczona, nie ma wnoszonej opłaty. Różnice w zasiłkach odgrywają ważną rolę, podobnie jak w Holandii, osoby prowadzące działalność na własny rachunek muszą płacić prywatne ubezpieczenie medyczne (150–250 EUR miesięcznie). Nie są one objęte systemem zabezpieczenia społecznego, dlatego ponoszą koszty opieki zdrowotnej a także wykupić dodatkowe ubezpieczenie emerytalne ponieważ system emerytalny jest prywatny.

Portugalia: W Portugalii nie ma opłat, a płacone podatki zależą od dochodów i wynoszą one 24,5% rocznie. Istnieje jeszcze rozszerzony program, który może osiągnąć 32%.

Dania: Osoby prowadzące działalność na własny rachunek płacą od 25% do 50% podatków na koniec roku, w tym ubezpieczenie społeczne i składki związane z bezrobociem, urlopem macierzyńskim lub chorobą.

Włochy: Nie ma tu opłat a podatki opłacane są na podstawie przychodów wynoszą około 20-30%. Osoba prowadząca działalność na własny rachunek musi zarejestrować się w krajowym systemie zabezpieczenia społecznego, który obejmuje emeryturę, chorobę, niepełnosprawność, zasiłek dla bezrobotnych i opiekę zdrowotną.

Francja: We Francji w pierwszym roku działalności nie ma opłat. W kolejnym obowiązuje stawka podatkowa uzależniona od dochodów i zawodu, która wynosi od około 12 do 21,3%. Pod względem zakresu i świadczeń uwzględnia ona opiekę zdrowotną, czasową niepełnosprawność, renty dla wdów i osób niepełnosprawnych oraz emerytury. Jeśli chodzi o zdrowie, działalność gospodarcza wiąże się z wydatkami, jednak można wówczas otrzymać zwrot od państwa w wysokości od 65% do 100%.